NUMERUS

RUCHOMA MAPA
Program OziExplorer

s z y b k i   s t a r t

Dzisiaj tzw. ruchoma mapa to żadna sensacja, bo po upowszechnieniu się smartfonów realizuje ją wiele aplikacji nawigacyjnych. Ale to jest zupełnie co innego, niż ruchoma mapa, gdzie podkładem jest klasyczna mapa topograficzna. Takie rozwiązanie jest szczególnie przydatne dla wszelkiego rodzaju odkrywców i eksploratorów, którzy chcą poruszać się w terenie na podkładzie jakiejś starej mapy i docierać do ciekawych miejsc tam zaznaczonych, a być może już nie istniejących, albo zupełnie zmienionych przez ząb czasu.

Najbardziej popularnym programem do nawigacji z możliwością zrealizowania tzw. ruchomej mapy z wykorzystaniem rastrów map topograficznych jest chyba OziExplorer, który w początkowej wersji był przeznaczony dla urządzeń mobilnych typu Pocket PC z modułem GPS. Obecnie urządzenia Pocket PC praktycznie wyszły już z użycia, ale producent programu udostępnia wersję aplikacji przeznaczoną dla urządzeń z Androidem.

Idea Oziexplorer'a składa się z trzech elementów tworzących razem pewien jakby proces technologiczny. Są to programy, które wzajemnie się uzupełniają, aczkolwiek niektóre z nich działają na innych urządzeniach. Docelowym efektem jest ruchoma mapa, którą możemy dysponować na urządzeniu mobilnym w terenie. Film obok prezentuje jej działanie.
Podstawowymi elementami tego systemu są:

  1. Program OziExplorer PC - najważniejsza funkcja to kalibracja zeskanowanej mapy topograficznej zapisanej w jednym z popularnych plików graficznych,
  2. Program Img2Ozf - program pomocniczy, ale ważny, służy do konwersji rastra mapy do specjalnego formatu umożliwiającego optymalny odczyt na urządzeniu mobilnym,
  3. Program OziExplorer CE lub OziExplorer for Android - umożliwia uzyskanie w terenie efektu ruchomej mapy, czyli m.inn. dynamiczne odświetlanie aktualnej pozycji oraz śladu zmian na tle obrazu mapy.

Dwa pierwsze programy działają na komputerze PC, ostatni na mobilnym Pocket PC lub smartfonie. Schemat niżej pokazuje co należy kolejno wykonać, aby w terenie uzyskać efekt ruchomej mapy.

Schemat Ozi

Przede wszystkim należy zaopatrzyć się w raster potrzebnej mapy topograficznej. Im lepsza jego jakość tym lepiej. Na rysunku pokazano przykładowo jpg, ale program akceptuje wszystkie najważniejsze formaty plików rastrowych.

Raster wczytujemy do programu PC po to, aby dokonać kalibracji, czyli jakby powiązania mapy z systemem GPS. Dla danej mapy jest to operacja jednorazowa, ale szalenie ważna. Od jakości jej wykonania zależy dokładność z jaką później GPS będzie prowadził nas po mapie. Jeżeli mamy problemy z jej poprawnym wykonaniem to na tej stronie możemy znaleźć program Autokalibrator, który doskonale ułatwia to zadanie.

W wyniku kalibracji na dysku zostaje zapisany plik nazwa.map, który stanowi uzupełnienie rastra o niezbędne dane numeryczne wiążące go z systemem GPS.

Para plików raster + plik kalibracyjny *.map jest wystarczająca do posługiwania się Ozim na komputerze PC. Przejście na urządzenie Pocket PC wymaga kroków dalszych.

Należy utworzyć odpowiedniki wyżej wymienionych plików w formatach akceptowanych przez program na urządzeniu mobilnym (dla uproszczenia będziemy nazywać go Pocket PC). Służy do tego program Img2Ozf - przy jego pomocy można utworzyć potrzebną drugą parę plików.
Niezależnie od formatu źródłowego rastra, tworzony jest zawsze plik z informacją graficzną o przedłużeniu .ozfx3. Natomiast odpowiadający mu plik kalibracyjny otrzymuje nazwę rozszerzoną o człon _ozf.
Reasumując, jeśli plik rastra miał podstawowy człon nazwy o wartości nazwa, to dla Pocket PC przeznaczone są pliki nazwa.ozfx3 oraz nazwa_ozf.map.

Ostatni krok to przeniesienie tych dwóch ostatnich plików do Pocket PC. Program OziExplorer CE będzie miał wszystko co jest potrzebne do działania.

Warto zwrócić uwagę na to, co jest najczęstszym powodem nieporozumień i niepowodzeń osób zaczynających przygodę z Ozim:

Kompatybilność programów Ozi w wersji PC i CE, którą obserwujemy wyżej, zachodzi również w drugą stronę. Na przykład przebyte przez nas trasy możemy zapisywać w terenie w postaci tzw. ścieżek (track-ów). Następnie przenieść je na komputer stacjonarny i prześledzić na tle mapy obserwowanej na dużym ekranie. Mogą one też służyć do różnych analiz lub zastosowań praktycznych.

OziExplorer w pełnej wersji jest programem płatnym. Ze strony producenta można jednak pobrać wersje, które mają pewne ograniczenia, ale za to są bezpłatne. Dzięki temu przyszły użytkownik może przed zakupem zapoznać się z programem i przetestować wszystkie jego funkcje. Co ważne, producent nie wprowadził limitów co do okresu używania takich wersji testowych. Ich główne ograniczenia funkcjonalne są następujące:

Bardziej szczegółowe wskazówki dotyczące pierwszych kroków z programem OziExplorer zarówno po stronie komputera PC, jak i Pocket PC, zilustrowane zrzutami ekranu, zebrano w poniższych plikach pdf:

Poradnik - OziExplorer na komputerze PC (411 kb)

Poradnik - OziExplorer na Pocket PC (161 kb)

Program OziExplorer to tylko softwaer'owy element mapy interaktywnej. Drugim koniecznym elementem jest raster mapy topograficznej. Pozyskanie rastra współczesnej mapy topograficznej zazwyczaj nie jest problemem. Bardzo interesujące są darmowe kolekcje rastrów map historycznych do których linki podano w sekcji Przydatne linki. Aczkolwiek takie mapy mają swoją specyfikę i mniejszą aktualność, to jednak w pewnych zastosowaniach właśnie ta historyczna treść staje się ich największą zaletą.

Zachęcamy również do zapoznania się i przetestowania zamieszczonego na naszej stronie programu TOPO2000. Umożliwia on pobranie z geoportalu arkusza mapy o wymiarach 8x5 km w skali 1:10000 wybierając przy tym automatycznie najbardziej aktualną wersję mapy. Dla pobranego rastra program generuje też plik typu *.map, dzięki któremu uzyskujemy gotową finalną kalibrację mapy w programie OziExplorer.





Copyright© NUMERUS Wiesław Kozakiewicz www.numerus.net.pl